Een veel gebezigde uitspraak in de jaren ’70, die zoveel betekende als “Je bent van harte welkom bij mij thuis, de deur staat al open voor je.” Met deze woorden werd ik vorige week opnieuw uitgenodigd bij Wim Duiveman thuis. Hij had Jan Roelofs ook gevraagd, de man die in de jaren ’70 met Berry Selles in de Country Ramblers speelde en later in de jaren ’80 Groundspeed oprichtte. Daarmee waren ze bepalend voor de grote populariteit van country, bluegrass én folkmuziek in Nederland en met name in Kampen. Met beide bands nam hij in totaal zes albums op. Een belangrijke speler in de muziekgeschiedenis van Kampen dus.
Als ik aan het touwtje trek, floept de deur soepeltjes open en komt er mij een gezellig geroezemoes van achter de kamerdeur aan het eind van de gang tegemoet. Ik schud handen met Jan, diens partner Ingrid en ook ontmoet ik Anna voor het eerst. Het gaat inmiddels veel beter met haar, na haar hartfalen een paar maanden geleden. Koffie en koek staan klaar, er wordt volop gekeuveld, gerookt en gelachen. Het voelt als thuiskomen op een verjaardag van je ouders in de jaren ’70. Niet zo vreemd als ik er achter kom dat het merendeel van het gezelschap destijds allemaal in Brunnepe heeft gewoond.
Jan Roelofs groeide op in Kampen, maar zijn wieg stond in Hasselt. “Ik ben onderweg geboren”, grapt hij als hij over zijn vader vertelt die iedere dag in weer en wind op de fiets tussen Kampen en Hasselt heen en weer pendelde, onderweg naar zijn werk bij Schokbeton. “Wist je trouwens dat de betonklinker daar uitgevonden is, door mijn vader?”
Zijn middelbare schooltijd bracht Jan door aan de ULO in Kampen. Daar deelde hij de schoolbanken met Herman Deinum. Hij herinnert zich nog een typerend voorbeeld van Herman die een dagje vrij kreeg van school, vanwege het overlijden van zijn oma. Feitelijk was hij naar een optreden in Duitsland, maar voor het gemak had hij de onlangs overleden prinses Wilhelmina als zijn oma beschouwd. Op diezelfde MULO ging ook Henk Meutgeert naar school.
Opvallend met welk gemak Jan anekdotes, namen, jaartallen en plaatsen oplepelt, bijna encyclopedisch. Onlangs is hij 75 jaar geworden en heeft dus meer dan genoeg herinneringen om uit te putten. En zijn geheugen heeft hem tot nu toe niet in de steek gelaten.
Het eerste bandje waar Jan in zat was The Jiggs uit Kampen, hij moet toen ongeveer 17 jaar oud geweest zijn. Daarna speelde hij samen met Berry Selles in de Country Ramblers en nog weer later in Groundspeed. Op de vraag hoe het kan dat veel Kampenaren zich vooral de Country Ramblers herinneren en Groundspeed een stuk minder, antwoorden zowel Jan als Wim dat de Ramblers de eerste waren die de scene waren gestart. En daar hangt nu natuurlijk nog steeds een grote vleug van nostalgie en romantiek om heen. Het ontdekken, een nieuwe weg vinden, de start van iets nieuws, dat blijft hangen in de geheugens van de mensen. Groundspeed kwam pas een paar jaar later. Die band werkte het concept verder uit, professionaliseerde, pakte het commerciëler aan en werd daardoor uiteindelijk wel groter en bekender. Er werd veel opgetreden in heel Nederland en Europa, de band werd door de Country Gazette zelfs verkozen tot de beste countrygroep van het jaar 1984 en in datzelfde jaar werd ook nog de Bronze Star Award gewonnen tijdens het Eurovisie Country Festival. Er waren radio- en TV-optredens bij de KRO, VARA en NOS. “Niet in de camera kijken”, weet Wim Duiveman zich nog vooral te herinneren van het optreden in Kaatsheuvel.
Het jaarlijkse Groundspeedfestival, waarvoor de echte liefhebbers uit heel Nederland naar Kampen kwamen, leverde onze stad destijds de titel “het Nashville van Nederland” op. Jan Roelofs was de drijvende en stuwende kracht hier achter. Vanaf 1985 heeft hij in totaal vijf edities georganiseerd. Aanvankelijk in De Buitenwacht en de laatste editie vond plaats in ‘t Veuronder.
Jan noemt met gemak allerlei namen van bekende muzikanten met wie hij heeft samengespeeld, gewoond of die als inspiratie hebben gediend. Uncle Josh Graves-king of dobro, Kenny Baker, Doc Watson, Del McCoury, Johnny Cash, Dan Crary, John Hickman, Byrone Berline en nog meer komen voorbij. Of ik die ken?, nee de meesten ken ik niet. Met de twee laatstgenoemden heeft Jan veelvuldig getourd, Gitarist Doc Watson was een grote inspiratiebron voor Jan. Kenny Baker was de man die Jan wilde voorstellen aan Johnny Cash (ah, die ken ik :-)). “Johnny Cash was mijn buurman toen ik in 1987 een paar maanden in Amerika woonde. Maar die man speelde niet mijn smaak muziek, dus ik was niet geïnteresseerd in een kennismaking. Het leek me wel een aardige vent, die het ook niet makkelijk had.”
Niet alle opgehaalde herinneringen van vanmiddag lijken mij geschikt voor publicatie. Maar een Byron Berline die beide mannen tijdens een tour in de US ‘s ochtends vroeg begroette met “Hi guys, taking breakfast?”, terwijl het volgende alcoholische drankje al weer naar binnen gleed, vind ik het geheel wel mooi samenvatten.
Uiteraard komen veel namen van oude bandgenoten voorbij: Henri Nuyen met wie Jan en Wim nog een tijdje the Free Mexican Airforce vormden. Lody van Vlodrop die, naar zeggen van Jan, de eerste in heel Europa was die deze muziek op banjo speelde. De Duitse Ulli Sieker die in zijn jonge jaren Jan Roelofs al had zien spelen tijdens een optreden in Duitsland. Edwin Herkert, de man die wel 30 instrumenten bespeelt. En natuurlijk Wim Duiveman, met wie hij een bijzondere band heeft. Jan was er in de jaren ’90 bij toen Wim tot geloof kwam tijdens een bijzonder moment aan de oceaankust in Ierland. Jan is daarna nog een aantal keren teruggegaan naar die ook voor hem zo’n belangrijke plek. “We waren toen naar Ierland vertrokken zonder enige voorbereiding, en bij aankomst bleek alles volgeboekt te zijn. Toen we ons tegen beter weten in meldden bij een balie, bleek er voor ons een hotelkamer gereserveerd te zijn. Zonder dat iemand wist dat wij daar zouden zijn.”
“Heb je zo genoeg informatie?”, vraagt Jan Roelofs tussendoor aan mij. “Nee”, is mijn korte impulsieve antwoord. Jan heeft nog zoveel antwoorden, waarvoor ik de vragen nog niet weet. Voor mijn gevoel heb ik nog niet 1% gehoord. Als ik hem wat foto’s uit begin jaren ’80 laat zien herkent Jan per direct: “dat was een optreden in Diever, daar heb ik thuis nog een video-opname van liggen. Jammer dat ik de apparatuur niet meer heb om die af te spelen.” Via partner Ingrid is een vervolgafspraak snel gemaakt om binnenkort die opname te bekijken en te digitaliseren voor het Muziekarchief Kampen. Jan speelt trouwens samen met Ingrid nog steeds muziek onder de naam The New Country Ramblers, dat gaat altijd door.
We luisteren nog samen naar de muziek van oude vedetten als Doc Watson, Mark Knopfler en Les Paul. Een mooie afsluiting van een mooie middag.
